• Menu
  • Skip to right header navigation
  • Passa al contenuto principale
  • Passa al piè di pagina

Before Header

Agrigento Ieri e Oggi

Header Right

  • Home
  • In 5 Minuti
  • Agrigento Racconta
  • Attualità
  • Storia Agrigento
  • Storia Comuni
  • Storia Sicilia
  • Storia Italiana
  • Storia Agrigento
  • Storia Comuni
  • Storia Sicilia
  • Storia Italiana

Header Right

  • Home
  • In 5 Minuti
  • Agrigento Racconta
  • Attualità

vinisti pi futtiri e ristasti futtutu: detti agrigentini

25 Novembre 2014 //  by Elio Di Bella

DSCF2694

Brevi detti agrigentini

– U jornu unni vogliu e a sira spardu l’ogliu –
– Si unceru Ogliu fitusu e padeddra spunnata –
– ‘u immirutu va pa so via e u so immu unsu talìa –
– Minchia parrì… ma duna na santa –
– Nuddru fa nenti pi nenti –
– U rispettu è misuratu, cu lu porta l’havi purtato.
– Cu è riccu d’amici e riccu di sordi –
– Fa u minchia pi un ghiri a guerra
– U cielu ti vagna e u vento t’asciuca –
– L’erba tinta un mori mà –
– Nesci patruni ca a casa è mia –
– Di patruni a garzuni –
– Semu ricchi e unnu sapi nuddru
– Chiu scuru di mezzannotti un pò ffari? (chiedo io) –
– Futti Futti ca Diu pirduna a tutti
– Cu picca accatta picca trova
– Ammuccia ammuccia ca tuttu pari –
– Falla comu vò..ma è sempri Cucuzza!
– Si chiù curnutu di un babbaluciu –
– Megliu u tintu canusciutu ca u bonu a canusciri –
– Amici e parenti un c’accattari e unci vinniri nenti
– Una vota s’arrussica e una vota s’aggiarnia
– scrusciu di carta assa e cubbaita nenti
– cu piglia un turcu è sò !
– vuci di populu vuci di Diu
– u sceccu porta a paglia e u sceccu sa mangia
– genti allegra Diu l’aiuta
– a tempu di pira Zi Pè Zi Pè ,fineru li pira e finiu ‘u Zi Pè
– quannu la china passa fatti juncu
– iri a ligna senza corda
– quartara sciaccata un ci iri all’acqua
– iurnata rutta rumpila tutta
– a matinata fa a jurnata
– testa ca un parla si chiama cucuzza
– zara aba zara un cantaru e tanticchia
– una parola è picca e du su assa
– un cridiri o santu si un si vidi u miraculu
– sceccu chi si vanta un vali mancu mezzu sordu (o mezza lira)
– a tempu di caristia ogni ficateddru di musca fà sustanza
– dissi lu surci a la nuci,dunami tempu ca ti spurtusu
– cu lassa la strata vecchia pi la nova ,sapi zoccu lassa ma no chiddru ca trova
– longu e fissa,curtu e malu caputu
– fungi ,pateddri e granci assai spenni e nenti mangi
– amuri,biddrizza e dinari sunnu tri cosi ca un si ponnu ammucciari
– dill’amici mi guardi Diu ca di i nimici mi guardu iu
– cu è gilusu mori curnutu
– scuru e fuddra
– beddu spicchiu di mennula amara!
– trenta e du vintottu
– nenti fari, ca nenti si sapi!
– a furtuna do crastu:nasciri curnutu e moriri scannatu
– murritiusu
– Aiutati ca Diu t’aiuta
– Ma tu chi sì, figliu d’ a gaddina bianca?
– U Signuri fici a tia, e ruppi la furma!
– a casa capi quantu voli u patruni
– l’okkiu do patruni ngrassa u cavaddru!!!
– occhi a pampineddra
– vinisti pi futtiri e ristasti futtutu!
– curnutu e vastuniatu
– ha chiu’ corna tu ca un panaru di babbaluci
– u putiaru abbannia chidru c’avi
– cu sa senti stringi i denti
– a la facci comu i basuli
– a beddra rrobba a tegnu ‘n Francia e ccà moru do friddu
– tinni isti a ligna senza corda
– A linjua un’avi ossa ma rumpi l’ossa
– pari a morti in permissu!
– chiovi pisuli pisuli
– Chi ti chiurinu i manu?
– Chi ti chiuri u culu?
– fa beni e scordalu, fa mali e pensaci
– è nuddru ammiscatu cu nenti
– ci dissi u sceccu a lu mulu semu nati pi dari lu culu
– cu sparti avi a megliu parti
– si chiui una porta e si apri un purticatu
– nuddru si piglia si nun si rassumiglia
– agneddu e sucu e finì u vattìu ( “e ammuccati sta bomboniera” aggiungono a Palermo ponendo una mano sulle parti intime maschili)
– megliu fariti un vistitu ca dariti a mangiari
– i ferri fannu u mastru
– morti e patruni, un si sapi mai quannu vennu
– a megliu parola è chidda ca nun si dici
– addrevu, addrevu… addrevu u porcu!
– Cu nasci tunnu nun po’ moriri quatratu
– Tintu cu mori
– Fatti a nomina e va’ curcati
– stenni u pedi quantu u linzolu teni!
– capiddi e guai, nun ni mancanu mai
– Megliu diri chi sacciu ca diri chi sapia
– Quantu è bello diri di no, ti resta l’amicu e la roba to
– Cu paga avanti mangia pisci fitusu
– Chistu unnè santu ca suda
– l’acqua lu vagna u ventu l’asciuca
– l’acqua dintra e u cannolu fora
– né scu, né porcu, né passa ddrà
– Ma chi minchia ha ni sta testa? Fumèri?
– Affidavu ‘a pecora ‘o lupu
– Gira vota e firria…
– si piglia’ u itu cu tuttu u vrazzu!
– comu si li cuglieru li beddri pira, comu si li cuglieru senza scala
– Si mangiaru a don Cola cu’ tutti ‘i furmi.
– aspetti ca ti cadi lu ficu ‘mmucca
– ava fari trasiri u sceccu pa cuda
– unni va cu u sceccu?
– cu mangia fa muddrichi
– u saziu un ci cridi a u diunu
– Sinnacu picciottu paisi ruvinatu
– acqua davanti e bentu darrè!
– cu parlà m’arricrià!
– l’acqua ti vagna e u ventu t’asciuca!
– a vutti china e a muglieri mbriaca!!!
– Mi vogliu fari la cruci cu la manu manca! Patri figliu … e dunni pigliu!
– Cu la voli cotta, cu la voli cruda…
– Iu chi ti detti e tu chi mi dasti
– U cuntu de tri surdi
– A megliu acqua sa vivinu i porci!
– salutamu e cacciamu!
– U cani muzzica sempri u strazzatu!
– u signuri duna pani a cu un avi denti
– ‎Betta contrariusa
– chi ‘ssi ‘nticchinutu…
– Tal’è, va raspati arrassu!
– umm’ arristaru mancu l’ occhi pi chiangiri
– è cani con canusci patruni
– Si’ ‘na minchia carricata d’acqua
– vinisti pi futtiri e ristasti futtutu!
– A chi…piglià e finì…
– Per dire: “vado via!” l’agrigentino dice: “Mi nni ivu!” (eccezionale! una sorta di past progressive, che non trova uguali in altre lingue)
– u dissi a nora pi sentilu a soggira
– testa di cutupiddru!
– ci voli u ventu ‘n chiesa…ma no astutari i cannili
– A bona a bonè
– Dumani è duminica, tagliamu a testa a Minica. Minica nun c’è, tagliamu a testa ‘o Re. Lu Re è ammalatu, tagliamu ‘a testa ‘o surdatu. ‘U surdatu è a la guerra … sbattemu ‘u culu (mani, nella versione politically correct) ‘nterra!!!
– Si dice di una donna che ha avuto una vita sessuale molto allegra: “chidda nn’ha stuccatu cazzi … ”
– Arristà cu l’occhi chini e i manu vacanti !!!
– mi va curcu ca l’occhi mi fannu pupi pupi.
– Nuddru si piglia s’un si rassimiglia
– Donn’Anna fora cullega !
– A gaddrina ca camina porta a vozza china !
– Chiamu all’orbu pi chiediri aiutu, grapi l’occhi e mi fici scantari!
– Ianni cumanna a Ianni: vacci tu ca si cchiù granni…
– Vecchi, ‘mmriachi e picciliddi Diu l’aiuta!
– una vota sarrussica una vota saggiarnia!
– sulità santità
– Monachi e parrini, viditi la missa e stoccaci li rini
– E cu minchia parla? ‘U paraccaru?
– persi u sceccu cu tutti i carrubbi
– Un patri campà 100 figli e 100 figli un sappiru campati un patri
– Un amuri milli peni
– fimmina c’annaca l’anca si unn’è buttana picca ci manca
– ‎”megliu diri chi sacciu a no chi sapia”
– ‘nsamasignuri
– cu parlà m’arricrìa
– u c’è mortu ca sa ridi, un c’è zita ca si chianci
– Aranci aranci, cu l’avi si li chiangi.
– i guai da pignata li sapi cu l’arrimina
– a pignata n’comuni unnà vuddrutu mai
– cu nesci arrinesci
– vegnu do mortu e mi dici ca e’ vivu…
– jurnata rutta…rumpila tutta…
– munnu è e munnu a statu
– Ad una bambina che vuole sempre l’ultima parola: “si troppu arrispustèra!”
– Iddu vulissi tuvaglia cunzata e pani sminuzzatu!
– “ma chi ha li spini ‘nculu?”
– Pun sapiri leggiri e scriviri….
– Due agrigentini stanno insieme sollevando un peso. Uno dei due barcolla. l’altro protesta: “Gnadà Pe’, nn’ha forza ‘nculu?”.
– ‎(dopo aver raccontato un aneddoto): “e vi cuntavu la passata!”
– Tutti cacaru e ficiru a tìa
– e …si ficiru i ficu!!!!
– Chista è a ZITA!
– Acchiana i mura lisci …
– Unni voli mancu cu mutu!
– U pisci feti da testa!
– Fa beni e mori ammazzatu!
– E quannu la furtuna un ti dici, jettati ‘nterra e cogli babbaluci
– zara e bazzara un cantaru e vinticincu
– di n’oricchia ci trasi e di l’antra ci nesci!
– Cu pratica lu zoppu all’annu zuppichia!
– A chi iocu iucamu ah? A futti cumpagnu?
– Ogni lassata è pirduta
– durà di natali a santu stefanu!
– Cu disìa e cu schìfia
– A tempu ri caristia, ogni pirtusu è galleria
– parla quannu piscia a gaddrina
– ti fazzu curriri quantu si longu
– Cu è minchia? Carnalivari o cu cci va appriessu?
– Ma va fatti monacu !
– ammuccia, ammuccia, ca tuttu pari!
– cu avi chiossà avi assu
– Conclusivo/rafforzativo di un recriminato diritto/prerogativa: E CHI MINCHIA!!??
– SENTI CHISTA E VA’ CURCATI
– unciti cu i megliu di tia e appizzaci i spisi
– Muglieri e vó do paisi to’ !
– Ogni funtana leva a siti !
– ti piglià u mali di l’agneddu: ti crisci a panza e t’accurza l’aceddu
– carti chi passanu,iucaturi ca si vanta
– va duna u culu e ci dici ca cadisti
– ci voli furtuna a friiri u’ novu!
– un ncuitari u cani ca dormi
– Un occhio a Cristu e un occhiu a San Giuvanni!
– Vidi chi cosi… tu…
– juagliardu…moviti
– quantu tira un pilu di sticchiu mancu un ‘vò mpagliatu
– Moviti drocu
– s’amminchià
– ama l’omu to’ cu viziu so’
– a fami mi strazza i mutanni
– staiu allippannu da siti
– A cu mi duna u pani u chiamu papa’
– Ogni pilu ci pari un travu!
– ‎”Finì a frisca e pirita
– Ognunu sapi quantu l’avi
– A regina appi bisognu da vicina
– megliu ddrocu ca nterra
– si vò passari la vita cuntenti, statti luntanu di li parenti..
– ogni ficateddru di musca e’ sustanza!
– A minchia n ‘culu d’avutri pari un filu di ina
– cielu a picurina, si un chiovi oi, chiovi dumani matina
– ogni impidimentu è giuvamentu
– a cunfidenza porta alla mala crianza!
– cu nun ti canusci caru t’accatta …
– u Signuri duna pani a cu unnavi denti…
– cu di spiranza campa dispiratu mori…
– Unn’aiu figli e chianciu niputi
– Chiavuzza chiavuzza ognunu a so’ casuzza
– unni va ‘zzanniannu Zanna!

Categoria: Agrigento Racconta, AttualitàTag: agrigento racconta, dialetto agrigentino

Post precedente: « Realmonte: La Villa Romana
Post successivo: Agrigento:La città dorme. Scivolata dalla collina verso la valle »

Footer

Copyright

I contenuti presenti sul sito agrigentoierieoggi.it, dei quali il Prof. Elio di Bella è autore, non possono essere copiati, riprodotti, pubblicati o redistribuiti perché appartenenti all’autore stesso. È vietata la copia e la riproduzione dei contenuti in qualsiasi modo o forma. È vietata la pubblicazione e la redistribuzione dei contenuti non autorizzata espressamente dall’autore.

Disclaimer

Questo blog non rappresenta una testata giornalistica in quanto viene aggiornato senza alcuna periodicità. Non può pertanto considerarsi un prodotto editoriale ai sensi della legge n. 62 del 07/03/2001.

Privacy

Questo blog rispetta la normativa vigente in fatto di Privacy e Cookie . Tutta la docvumentazione e i modi di raccolta e sicurezza possono essere visionati nella nostra Privacy Policy

Privacy Policy     Cookie Policy

Copyright © 2023 Agrigento Ieri e Oggi · All Rights Reserved